I. Quá trình hình thành và sắp xếp đơn vị hành chính
Xã Gia Phúc, Thành phố Hải Phòng được thành lập ngày 01/7/2025 trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các xã Toàn Thắng, Hoàng Diệu, Hồng Hưng, một phần lớn diện tích tự nhiên và toàn bộ dân số của xã Thống Kênh, xã Đoàn Thượng, một phần diện tích tự nhiên của xã Quang Đức và toàn bộ diện tích tự nhiên, dân số của thôn Tó thuộc của Thị trấn Gia Lộc (cũ). Sau sắp xếp xã Gia Phúc có diện tích tự nhiên 31,79 km², quy mô dân số 40.682 người. Đảng bộ xã Gia Phúc hiện có 52 tổ chức đảng trực thuộc và 1.553 đảng viên.
Xã Gia Phúc giáp các xã Gia Lộc, Yết Kiêu, Trường Tân, Tân An, Tân Kỳ. Trụ sở hành chính của xã đặt tại vị trí trung tâm – nơi kết nối giao thông thuận lợi giữa các xã tiền thân, được lựa chọn là trụ sở cũ của xã Toàn Thắng và xã Hồng Hưng.
Việc thành lập xã Gia Phúc không chỉ là yêu cầu về tổ chức bộ máy, mà còn là cơ hội lớn để huy động và phát huy tiềm năng về đất đai, con người, lịch sử – văn hóa và nguồn lực của các địa phương sáp nhập, tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển nhanh, bền vững trong tương lai.
II. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên
Xã Gia Phúc nằm ở phía Nam thành phố Hải Phòng. Địa bàn xã có vị trí địa lý chiến lược, với hệ thống giao thông huyết mạch gồm:Quốc lộ 38, Quốc lộ 37 kết nối xuyên suốt với các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.Đường trục Bắc – Nam tỉnh Hải Dương (cũ), tuyến cao tốc Hà Nội – Hải Phòng.
Hệ thống kênh mương, sông Đò Đáy (hệ thống Bắc Hưng Hải): phục vụ tưới tiêu và giao thông thủy.
Với đặc điểm địa hình bằng phẳng, nguồn nước dồi dào, đất đai màu mỡ, Gia Phúc có nhiều lợi thế trong phát triển nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ và xây dựng.
III. Lịch sử – truyền thống – bản sắc văn hóa
Gia Phúc là vùng đất địa linh nhân kiệt, có chiều sâu lịch sử và văn hóa phong phú. Mỗi xã tiền thân trong xã Gia Phúc đều mang trong mình một mảng màu riêng trong bức tranh lịch sử chung của quê hương:
Xã Hoàng Diệu là vùng đất hiếu học nổi danh, nơi sản sinh nhiều bậc đại khoa dưới thời phong kiến như: Nguyễn Trí Khoan, Phạm Cẩn Trực, Nguyễn Thì Trung, Phạm Doãn Giản… Đây cũng là quê hương của nữ tướng Nguyễn Thị Dực – người có công giúp nhà Lê đánh giặc Tống, được phong làm Thành hoàng làng Lai Cầu. Hoàng Diệu còn là cái nôi của nghề giày da truyền thống – nay đã phát triển thành ngành hàng xuất khẩu.
Xã Hồng Hưng có lịch sử cư trú lâu đời trên vùng sa bồi của hai con sông Thái Bình và sông Hồng, cách đây khoảng 2.000 năm. Đây là địa phương có nhiều công trình tín ngưỡng, lễ hội dân gian và 2 di tích lịch sử cấp tỉnh: Đình Hoàng Xá (xây dựng trước năm 1610) và Đình – Chùa Phương Bằng. Văn hóa tín ngưỡng, đời sống tinh thần phong phú là bản sắc nổi bật của Hồng Hưng.
Xã Thống Kênh nổi bật với làng nghề rèn – thêu ren truyền thống ở thôn Đồng Tái – được công nhận là làng nghề tiêu biểu. Các di tích như đình Đồng Tái (di tích quốc gia), đình Đồng Đức, đình Đồng Đội, miếu Kênh Triều… cho thấy chiều sâu văn hóa và lòng yêu nước của nhân dân nơi đây.
Xã Toàn Thắng và Đoàn Thượng là những xã đi đầu trong phong trào xây dựng nông thôn mới. Đoàn Thượng là xã đầu tiên của huyện Gia Lộc đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (năm 2019), tạo bước đột phá trong phát triển kết cấu hạ tầng, đời sống văn hóa, hệ thống chính trị và quản lý nhà nước cấp cơ sở.
Truyền thống lịch sử, giá trị văn hóa và tinh thần cộng đồng đó chính là nền tảng tinh thần vững chắc để Gia Phúc phát triển thành vùng quê giàu bản sắc và hiện đại.
IV. Tình hình phát triển kinh tế – xã hội
1. Phát triển kinh tế
Kinh tế xã Gia Phúc phát triển theo hướng đa ngành, với ba trụ cột chính: nông nghiệp – công nghiệp – dịch vụ. Trong 5 năm từ 2020 đến 2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế của xã bình quân đạt 11,9%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ tăng dần tỷ trọng.
Nông nghiệp từng bước ứng dụng khoa học kỹ thuật, nông nghiệp ứng dụng khoa học kỹ thuật, hình thành mô hình sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Tiêu biểu như các mô hình rau an toàn ở Hoàng Diệu, thủy sản VietGAP tại Toàn Thắng, Hồng Hưng. Nhiều hộ gia đình điển hình như hộ bà Vũ Thị Duân (thôn Bái Hạ), ông Phạm Văn Chung (thôn Phạm Trung) đã trở thành hộ SXKD giỏi, đóng góp tích cực cho phong trào phát triển kinh tế và xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, mô hình rau an toàn ở Hoàng Diệu, chăn nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP tại Toàn Thắng, Hồng Hưng đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, được nhân rộng. Sản lượng lương thực bình quân đạt 1.200 kg/người/năm, đảm bảo an ninh lương thực và cung cấp hàng hóa cho thị trường.
Công nghiệp – TTCN phát triển nhanh, nhiều doanh nghiệp đầu tư mở rộng sản xuất. Các làng nghề truyền thống như may mặc, giày da, mộc dân dụng tiếp tục duy trì, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động. Giá trị sản xuất ngành công nghiệp – TTCN đạt trên 2.956 tỷ đồng, tăng trưởng gần 20%/năm. Các làng nghề may mặc, giày da, mộc dân dụng tạo việc làm cho hàng nghìn lao động
Dịch vụ - thương mại ngày càng đa dạng, từ kinh doanh ẩm thực, vật liệu xây dựng, dịch vụ chăm sóc sức khỏe đến các ngành dịch vụ hiện đại. Nhiều hộ gia đình vươn lên khá giả nhờ phát triển dịch vụ. Tổng giá trị sản xuất dịch vụ đạt 1.122 tỷ đồng, tăng bình quân 13,8%/năm. Thu ngân sách nhà nước giai đoạn 2020 – 2025 đạt 404 tỷ đồng, chi ngân sách 393 tỷ đồng, đảm bảo cân đối thu chi, không phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản.
2. Văn hóa – xã hội
Phong trào 'Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa' được triển khai rộng khắp, trên 96% hộ đạt tiêu chuẩn văn hóa. Các thôn Tó, Bái Thượng, Cáy, Trúc Lâm, Cát Hậu, Đồng Tái nhiều năm liền đạt danh hiệu làng văn hóa, gương mẫu đi đầu trong xây dựng NTM và bảo đảm ANTT.
Hoạt động văn nghệ, thể thao diễn ra sôi nổi, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân. Các lễ hội truyền thống được duy trì, tổ chức an toàn, lành mạnh, gắn với phát triển du lịch tâm linh.
Công tác giáo dục được quan tâm, cơ sở vật chất trường học từng bước được đầu tư nâng cấp. Đến năm 2025, toàn xã có 14/16 trường đạt chuẩn quốc gia, nhiều trường đạt chuẩn mức độ II. Phong trào xã hội hóa giáo dục phát triển mạnh, huy động nguồn lực từ phụ huynh và nhân dân để cải tạo, nâng cấp phòng học, mua sắm trang thiết bị.
Trong lĩnh vực y tế, Trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 96%. Công tác phòng chống dịch bệnh, đặc biệt dịch Covid-19, được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. Địa phương đã thành lập các tổ Covid cộng đồng, huy động hàng trăm lượt tình nguyện viên tham gia, góp phần khống chế dịch bệnh.
Công tác an sinh xã hội được quan tâm. Chương trình “Mẹ đỡ đầu” hỗ trợ 18 trẻ em mồ côi do Covid-19; xã đã hoàn thành hỗ trợ xây mới, sửa chữa 55 ngôi nhà tạm, dột nát với tổng kinh phí 3,75 tỷ đồng. Phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” được triển khai tốt, 100% đối tượng chính sách có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư địa phương.
3. Quốc phòng – an ninh
Xã hoàn thành 100% chỉ tiêu giao quân hằng năm; chất lượng tuyển quân ngày càng nâng cao.
Các cuộc diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã được tổ chức bài bản, kết quả đạt loại khá, giỏi. Lực lượng dân quân tự vệ được củng cố, trang bị ngày càng đầy đủ.
Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc được đẩy mạnh, nhiều mô hình tự quản ở thôn xóm phát huy hiệu quả. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định, không để xảy ra điểm nóng phức tạp.
V. Hệ thống chính trị – bộ máy chính quyền
Bộ máy chính quyền xã Gia Phúc được tổ chức, sắp xếp theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Cán bộ, công chức có năng lực, phẩm chất tốt, từng bước ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, hướng tới mục tiêu chuyển đổi số toàn diện.
Ban chấp hành Đảng bộ xã Gia Phúc có 30 thành viên, Ban thường vụ gồm 11 đồng chí, đồng chí Đỗ Văn Tiến được cử làm Bí thư Đảng ủy, đồng chí Phạm Thị Hải làm Phó bí thư Thường trực, đồng chí Nguyễn Chính Thống làm Phó bí thư Đảng ủy.
HĐND xã có 131 đại biểu, Thường trực HĐND xã có 4 thành viên, đồng chí Đỗ Văn Tiến - Bí thư Đảng ủy làm Chủ tịch HĐND, đồng chí Vũ Thị Dịu - Ủy viên Ban thường vụ làm Phó Chủ tịch HĐND và 2 trường ban của HĐND, gồm Ban KT - NS do đồng chí Nguyễn Văn An - Ủy viên Ban thường vụ làm trưởng ban, Ban VH - XH do đồng chí Phạm Văn Luận - Ủy viên Ban thường vụ làm trưởng ban.
UBND xã hiện nay có 4 cơ quan chuyên môn bao gồm: Văn phòng HĐND - UBND, Phòng Kinh tế, Phòng Văn hóa - Xã hội, Trung tâm Phục vụ Hành chính công. Đồng chí Nguyễn Chính Thống - Phó bí thư Đảng ủy được chỉ định làm Chủ tịch UBND, đồng chí Nguyễn Văn Chuyển - Ủy viên Ban thường vụ được cử làm Phó Chủ tịch Thường trực, đồng chí Đỗ THế Ngọc - Đảng ủy viên được cử làm Phó Chủ tịch UBND xã. Bên cạnh đó, lực lượng vũ trang gồm Công An xã và Ban Chỉ huy Quân sự xã.
Các tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị – xã hội đều được kiện toàn, hoạt động theo quy chế, quy định, phát huy dân chủ cơ sở, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.
VI. Mục tiêu, định hướng phát triển giai đoạn 2025 - 2030
Phát huy nội lực, truyền thống tốt đẹp của địa phương đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước theo hướng thiết thực, hiệu quả, gắn chặt với nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của xã Gia Phúc trong giai đoạn mới. Tập trung thi đua hoàn thành và vượt các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh. Phát huy cao nhất sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, nâng cao vai trò trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong thi đua. Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đi đôi với phong trào thi đua.
Những chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu:
- Hằng năm, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tăng bình quân 10%/năm trở lên.
- Hằng năm, tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn tăng bình quân 15%/năm; trong đó: Nông, lâm, thủy sản tăng 1,93 %; Công nghiệp xây dựng tăng 28% ; Dịch vụ tăng 11%.
- Giai đoạn 2026 - 2030, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn xã tăng bình quân trên 9%/năm.
- Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều đến năm 2030 còn dưới 0,45%.
- Hằng năm, chỉ tiêu gia đình văn hóa đạt 97%; duy trì 100% thôn văn hóa.
- Duy trì 100% số trường đạt chuẩn quốc gia. Phấn đấu đến 2030 có thêm 02 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ II. Duy trì Trạm y tế đạt chuẩn Quốc gia theo Bộ tiêu chí Quốc gia về y tế xã.
- Đến năm 2030, tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế đạt 97%.Tỷ lệ người tham gia bảo hiểm xã hội đến năm 2030 đạt 60% trở lên lực lượng lao động trong độ tuổi.
- Đến năm 2030 hoàn thành các tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu.
- Hằng năm, tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính đúng hạn đạt 100%; tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đạt 65%.Đến năm 2030, có trên 85% hồ sơ thủ tục hành chính trực tuyến.
- Đến năm 2027 chính quyền xã được công nhận đạt chuẩn “Chính quyền thân thiện”.
- Hoàn thành phong trào thi đua “Chuyển đổi số toàn diện”; Nâng cao hiệu quả mô hình “Chính quyền thân thiện, phục vụ nhân dân”; Đẩy mạnh các phong trào thi đua trọng điểm: nông thôn mới kiểu mẫu, bảo vệ môi trường, giáo dục chất lượng cao...
- Mỗi năm phát hiện và khen thưởng tối thiểu 3 - 5 tập thể, 10 - 15 cá nhân là điển hình trong các lĩnh vực (kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh trật tự...).
- Cải thiện mức độ hài lòng của người dân về các hoạt động thi đua - khen thưởng trên 85%.